Στον δρόμο του Kέρουακ...

• Η άνοδος και η πτώση του «πατέρα» των Μπίτνικς σε μια αποκαλυπτική βιογραφία 
• Του Ηλία Μαγκλίνη, Η Καθημερινή, 10/11/2002 
• Ann Charters: Τζακ Κέρουακ. Μετ.: Γιάννης Λειβαδάς. Eπιμ.: Γ. Ι. Μπαμπασάκης. Printa, σελ. 352 

Η βιογράφος του Τζακ Κέρουακ, Ανν Τσάρτερς, συνάντησε τον τελευταίο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, για τις ανάγκες του βιβλίου που έγραφε γι’ αυτόν. Ηταν η εποχή της παρακμής ενός συγγραφέα ο οποίος απόλαυσε τις δάφνες της δόξας του για λίγα μόνο χρόνια. Το 1957, με την έκδοση του θρυλικού μυθιστορήματος «Στο δρόμο», ο Κέρουακ βρέθηκε από τα αζήτητα στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων. Οι νεαροί της εποχής πηδούσαν τον φράκτη του σπιτιού του για να αποσπάσουν ένα αυτόγραφο, μια χειραψία. Από την μεγάλη τριανδρία της Μπιτ γενιάς, ήταν ο δεύτερος που αποκτούσε την καταραμένη φήμη: ο Γκίνζμπεργκ είχε ήδη ταράξει τα νερά το 1956 με το «Ουρλιαχτό»· το 1959 ο Μπάροουζ θα χάλαγε κόσμο με το «αηδιαστικό πορνογράφημα», «Το γυμνό γεύμα». Φαίνεται όμως ότι οι δύο τελευταίοι ήταν σε θέση να αντέξουν τη δόξα. Ο Κέρουακ δεν ήταν. Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’60 είχε ήδη αρχίσει να χάνει τον έλεγχο. Κυρίως, είχε αρχίσει να χάνει επαφή με την εποχή του – μια εποχή ταραγμένη, δραστικά διαφορετική από εκείνην στην οποία είχε μεγαλώσει. Πάνω απ’ όλα, μια νέα εποχή της οποίας το έδαφος είχε προετοιμάσει ο ίδιος, μαζί με τους φίλους του. Ως γνωστόν, χωρίς Μπίτνικς δεν θα είχε Χίππις.

Bυθίστηκε στο ποτό

Αποτραβηγμένος σπίτι του με την υπερπροστατευτική μάνα του και με την Ελληνίδα γυναίκα του, ο Κέρουακ βυθίστηκε ακόμα περισσότερο στο ποτό, πρήστηκε και πάχυνε τόσο πολύ που έχασε την ομορφιά του. Δεν τα πήγε ποτέ καλά με τα «παιδιά των λουλουδιών», δεν ήταν και τόσο κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, ενώ ισχυριζόταν ότι η φήμη του Γκίνζμπεργκ οφειλόταν αποκλειστικά και μόνο στο ότι ήταν Eβραίος. Η Τσάρτερς διηγείται κάπου ότι λίγο καιρό πριν από τον πρόωρο θάνατό του από αλκοόλ, σε μία από τις συναντήσεις τους, της ρίχτηκε, άτσαλα, σχεδόν παιδικά, όπως μπορεί να ριχτεί σε μια γυναίκα ένας αλκοολικός. Η βιογραφία της κυκλοφόρησε τελικά στις αρχές της δεκαετίας του ’70 στην Αμερική, μετά το θάνατό του το 1969.

Αυτό ήταν το άδοξο τέλος ενός συγγραφέα που συγκίνησε, και συνεχίζει να συγκινεί, εκατομμύρια νέους σε όλο τον δυτικό κόσμο. Η Τσάρτερς δεν παραλείπει τίποτα από την αργή και βασανιστική δύση του ανθρώπου που ποθούσε ανθρώπους που «καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν κίτρινα ρωμαϊκά κεριά». Πολύ πριν καεί, όμως, ο Κέρουακ είχε λάμψει: το 1959, σε μια μουσική εκπομπή του Στιβ Αλεν, τον βλέπουμε να απαγγέλλει από το «Στο δρόμο», και είναι πιο όμορφος και λαμπερός από ποτέ. 

Η Τσάρτερς καταγράφει την αντιφατική εικόνα του Κέρουακ, την ταραγμένη παιδική του ηλικία πλάι στον αδελφό του Ζεράρ, ο ξαφνικός χαμός του οποίου θα τον σφραγίσει διά βίου. Καταγράφει ακόμα την έξαλλη ζωή του στη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του ’40, τη γνωριμία του με τον Μπάροουζ και τον Γκίνζμπεργκ, τον Κόρσο και τον Φερλινγκέτι, τους πειραματισμούς και τα όργια, τις περιπλανήσεις και τα κορίτσια, τον πυρετό του Κάσαντι και των ατελείωτων ρολό στη γραφομηχανή, τις μπεζεντρίνες και τις μπίρες, την Ταγγέρη και το Σαν Φραντσίσκο, τη δραματική πτώση του Αμερικανού με τις γαλλοκαναδικές ρίζες – όλα αποτυπώνονται ανάγλυφα σε μια βιογραφία που σήμερα μοιάζει πιο συναρπαστική από τις ίδιες τις σελίδες του Κέρουακ. 

Η ζωή του, τελικά, φαίνεται πως έχει περισσότερο ενδιαφέρον από το έργο του. Οσο περνούν τα χρόνια, ο Κέρουακ μάλλον κερδίζει ως συναίσθημα και χάνει ως λογοτεχνική αξία. Πιθανότατα να μείνει κλασικός όχι τόσο για το έργο του όσο για τη ζωή του. 

Η ελληνική έκδοση φέρει τη μεταφραστική φροντίδα του Γ. Λειβαδά και την επιμέλεια ενός ειδικού της Μπιτ λογοτεχνίας, του Γ. Ι. Μπαμπασάκη.